Acts 16

Timoti, Paulo na Sailasa hiꞌadau

1Neta hauganane ainai Paulo na Sailasa hilau Debi ta hinage hilaugabaei yo hilau Lisitila. Na nemai Lisitila ehebo taumulita imiyamiya, yehana Timoti. Timoti hinana neta waihiu Yudeyaena na Yeisu iyemidiyei. Na tamana towaho Gilisiyena. 2Tauyemidi maudoidi Lisitila yo Aikoniyom aidiyai neta Timoti hiꞌawa namwanamwaei moiha. 3Paulo nuwanuwana ebeha Timoti ilauvai. Eeta Yudeyaone yadi paihowaena yadi veꞌiveꞌilala ꞌwapi ana hapi ivai wuwuna tomowa nemai taumiya hiya Yudeyaone hihanapuiyaꞌo ebeha Timoti tamana towaho Gilisiyena. 4Lisitila hilaugabaei yo hilaulau dalava ehebo ehebo hiluwuidi ta Yelusalem ana tauyewasao yo ana tauloinao hava hiloloinaewa neta tauyemidiwo hiwalo aulidi ebeha hiꞌawa abiyedi. 5Eeta tauyemidi yadi boda hiꞌabiye wahiyaladi ta ahubena ehebo ehebo tomowa hinuwanuwabui na tauyemidi yadi boda imwalamwalaꞌi.

Paulo iꞌeno itaꞌita Tilowasi ainai

6Hiꞌadau ta hilau tupwa Piligiya yo Galetiya aidiyai na Aluꞌaluwa Veꞌahihi nigele iyatalamwedi ebeha Bada yana walo higuguyaei Esiya ainai. 7Eeta Misiya tupwanane ainai hilau ta sigane ainai himahalava ta hiꞌaiꞌaipate ebeha Bitiniya tupwane hiluwui. Na hesi Yeisu Aluꞌaluwana Veꞌaveꞌahihina nigele iyatalamwedi ebeha hiluwui. 8Eeta Maisiyaena hisoꞌeꞌeli ta hidodobine Tilowasi ainai. 9Na tenem boniyaine ainai Paulo iꞌeno itaꞌita ta tomowa Masedoniyaena ivinuvinunui na Paulo iꞌawaꞌawanoiyei iwalo, ‘Uꞌatemuyamuyaegai na ugeyoꞌawama Masedoniya ainai yo uhaguigai’. 10Haugana Paulo towahone iꞌeno itaꞌitaei ta itautowolo yo aꞌatububuni ta yau ebeha baidaguwao alau Masedoniya wuwuna anuwatuwui neta Yaubada iyogaegai ta wasa namwanamwana tomowa tenem aidiyai aguguyaei.

Lidiya yana nuwabui Pilipai ainai

11Eeta Tilowasiyena waga avai ta aꞌuꞌe yo adumwalu ta agegeyoꞌawane bwanabwana yehana Samotilesi ainai. Na iꞌahubenama ta agegeyoꞌawane Niyapoli ainai. 12Tenem ainaena na aluwu ta alau Masedoniya dalavana mwalaꞌina Pilipai ainai. Dalavane hinage Loma himimiyaine. Na nigele ahubena hiyabagibagili dalavanane ainai amiyamiya.

13Eeta tapwalolowai dalavane alaugabaei ta alau bwahi papalinai, ta yama nuwatuwu mata Yudeyaone yadi abaꞌawanoi tenemai alobai. Waiwaihiu nemai himiya ahai ta ainaena amiya na aidiyai aꞌauꞌaubabada. 14Taubenaligaine ehebo neta Lidiya, wahiu Tayatailaena. Iya luwuluwu hawahawawalidi ivegivegimwalaedi. Waihiune neta Yaubada ana tauwalo vetuvehae teya eeta nuwanuwana yo Bada iꞌabihoꞌe ainai na Paulo hava iwalowalowedine neta aidiyai iꞌawa moiha. 15Ta tenem hauganane ainai iya yo yana vada alona tomowanao hibapitaiso na tuluhanai iveꞌiꞌimanegai iwalo, ‘Omiu amwalo yau Bada ana tauyemidi moihana ainaena amlaoma ta yagu vadai ammiya’. Na nuwamaiyaone iꞌoiꞌoidi ta alalaune.

Paulo yo Sailasa adi mwau vada paipai ainai

16Vali ahubena ainai alaulau abaꞌawanoi dalavana ainai na taupaihowa waihiuna alolobaine. Waihiune neta aluꞌaluwa obaꞌobana iluwui, na howahowana iwalo mahalavaedi hava mata himahalavane hauga mehedai. Teina paihowane ainai na mane mwalaꞌina yana tauloinao vehabadi ipaipaihowai. 17Ainaena waihiunane Paulo na ai imulimulitagai na iyogayoga, ‘Teina tomowaone Yaubada ewa aliliyai yana taupaihowao hiya livahi amwahana hiꞌauꞌaubabadaei alimiyai.’

18Waihiunane tenem dova iyogayoga ahubena ehebo ehebo aidiyai, ana higa Paulo taunane itaꞌwataꞌwata, na iꞌita gwaipile ta aluꞌaluwa obaꞌobanawa iwalo lauwi, iwalo, ‘Yeisu Besinana yehanaena yaloinaego na waihiu neta ainaena umahalava. Nigebweda na aluꞌaluwa obaꞌobanane wahiune iꞌaitulu gabaeine.

19Na waihiune yana tauloinao himodiꞌiniyedi, wuwuna yadi mane mwalaꞌina abalobaina waihiunane, na bada Paulo iꞌabiye namwanamwayaꞌo, ta Paulo yo Sailasa hiꞌabi avivinidi, na hiniuli lawedi abagimwala tupwana adi tauloinao aidiyai. 20Hilawedima ta taulauvetala Loma mehediyai na hiwalo, ‘Teina Yudeya tomowadiyao na yada dalava alonai tausosomana himwaumwauwi. 21Wuwuna laugagayo hiveꞌiveꞌitaei neta ita Loma yada laugagayowo hidiꞌwadiꞌwai ta nigele howahowana tavaidi yo tamulitaedi.’

22Na bodao hinage hiveꞌewaidi, ainaena tauloinao hiloina ta Paulo na Banabasi adi aleꞌo hilivahidi, na hipwedipwedilidine. 23Ta pwedipwedili mwalaꞌina himohedi, mulitai abo vada paipaiyai himwamwauwidine, na vada paipai ana tauꞌita avivini hiloinaei na vada igudu momohi. 24Na tauꞌita avivini walo ibenalei, na imwau luwuwedi vada paipai holanai, na aedi ihipwaidi aiwa aidiyai, ta ebe havena hidenadena.

25Boniyai gamwagamwana na Paulo yo Sailasa hiꞌawaꞌawanoi yo hiwaliwali Yaubada ainai, na tauluwu vada paipaiyai maudoidi hibenabenaledi. 26Nigele bweda na mwaniꞌiniꞌi mwalaꞌina isagena ta vada paipai ana logidi inuꞌuvi na aluwadi igavai, na vada paipai ana awaꞌeda maudoina hilotahoꞌe, na tauluwu vada paipaiyai aedi adi gulawao maudoidi hilotalivahi. 27Na vada paipai ana tauꞌita avivini aluwana igavai, na itowolo ta awaꞌeda hoꞌehoꞌedi iꞌitadi na yana nuwatuwu tauguguyaone bada hidenaꞌo, eeta elepa ivai na ebeha ibom iꞌoiye mwalowouyoi. 28Na Paulo iꞌita ta iyoga iwalo, ‘Augelu, havena ubom uꞌoiꞌoiye mwalowoigo, wuwuna maudoimai teina amiyamiya’.

29Na tauꞌita avivinine yana taupaihowao aidiyai iyoga na lampa hivaiyama, na lampane ivai ta iluwu mayana meheuhi, na ibeꞌu dobi Paulo yo Sailasa mehediyai. 30Na mulitai itowolo ta ivaimahalavaedi, na iwalo, ‘Babadao, amwalo aliguwai hava yapaihowai, na yawahigu Yaubada ilivahi?’

31Na Paulo yo Sailasa hiwalo ebe Bada Yeisu ainai uyemidi, mata owa na yam vada alona tomowadi livahi amlobai.’ 32Eeta Bada wasana hiyewasae ibom yo yana vada alona aidiyai. 33Boniyai tenem ainai Paulo na Sailasa ivai mahalavaedi, ta elodi iwuwadi na iya yo yana huhuwo hiyaliyaya na hibapitaiso. 34Na abo ilauvaidi ta hihae yana vada ainai ta aiꞌai imohedi ta hiꞌaꞌaine. Na tomowane yana huhuwo baidanao hiyaliyaya mwalaꞌina wuwuna Yaubada hiyemidiyei.

35Iꞌahubena ta tauloinao yadi taulaupaiwo hivetamaledi, ta vada paipai ana tauꞌita avivini hivenuwa mwau ainai, ebeha tomawa bwau vada paipaiyai amwauwidiꞌo, ulivahidi na himahalava.’ 36Na tauꞌita avivini walo teina iwalowei Paulo ainai, iwalo, ‘Tauloinao wasa hivetamalema ebeha yalivahigomiu, ainaena ammahalavama na mayami yaliyaya amlau’.

37Na Paulo itaꞌwataꞌwata, ta iwalo, ‘Havena alaulau. Wuwuna nigele teya yama lauhapuli lauvetala ainai hiyalobai, na babadao mehediyai hisapigai na vada paipaiyai himwauwigai, wuwuna ai Loma tomowadiyao. Na hava vehabana ebeha hilivahigai ta dawaniyena himwau mahalavaegai? Na hesi hibom hilaoma na hilauvaigai, na amahalava.

38Na taulaupaiwo teina walowone hiwalowedi taulauvetala aidiyai ta taulauvetalaone himeheuhi mwalaꞌina wuwuna Paulo na Sailasa neta hiya Loma. 39Eeta hilaoma vada paipaiyai na atemuyamuyaena hiwalo velau Paulo na Sailasa aidiyai, na vada paipaiyena hivaidi, na hiꞌawanoiyedi ta hilau vali dalavai. 40Eeta Paulo yo Sailasa vada paipaiyena hilau Lidiya yana vadai, na tauyemidiwo hiꞌabiye wahiyaladi na mulitai hilalaugabaidine.